Recueil des historiens des Gaules et de
la France
Contenant les lettres historiques, les loix, les formules, les diplomes
et plusieurs
autres monumens, qui concernent les Gaules et la France
sous les rois de la premiere race.
par Dom Martin
Bouquet
Prêtre et religieux bénédictin de la congrégation de Saint-Maur.
Tome IV.
Excerpta ex Conciliis.
II
Subscriptiones (1) Episcoporutu qui interfuerunt Synodo habitĉ in
civitate Agathensi
sub die III Idus Septembres, Messala V. C. Consule,
id est anno Christi DVI,
Alarici Gothorum in
Apud Sirmondum Tom. I.
Concil. Galliĉ, pag. 173.
Ego Cĉsarius in Christi nomine Episcopus
Arelatensis, juxta id quod universis sanctis Coëpiscopis meis,
qui meeum subscripserunt, placuit, statuta Patrum secutus, his definitionibus
subscripsi. Not. sub die III Idus Septembris,
Messala V. C. Consule, anno XXII regni domni nostri Alarici Regis.
Cyprianus Episcopus de Burdigala Metropoli subscripsi.
Clarus Episcopus de civitate Elusa Metropoli subscripsi.
Tetradius Episcopus de Biturica Metropoli subscripsi.
Heraclianus Episcopus Tolosanĉ civitatis subscripsi.
Sophronius in Christi nomine Episcopus civitatis Agathensis subscripsi.
Sedatus in nomine Domini Nemausensis Episcopus subscripsi.
Quintanus (2) Episcopus Rutenĉ civitatis subscripsi.
Sabinus Episcopus Albigensis civitatis subscripsi.
Boëtius Episcopus de Cadurcis subscripsi.
Gratianus Episcopus de Aquis subscripsi.
Nicetius propitio Deo Episcopus de Ausciis subscripsi.
Suavis Episcopus de Convenis subscripsi.
Galactorius Episcopus Benarno subscripsi.
Gratus Episcopus de civitate Olorone subscripsi.
Vigilius Episcopus de civitate Lactorensi subscripsi.
Maternus in Christi nomine Episcopus civitatis Lutevensis subscripsi.
Petrus (3) Episcopus de Palatio subscripsi.
Glycerius in Christi nomine Episcopus Consoranicĉ civitatis subscripsi.
Chronopius Episcopus de civitate Petrocorica subscripsi.
Probatius in Christi nomine Episcopus de Ucetia subscripsi.
Agroecius in Christi nomine Epsicopus de Antipoli subscripsi.
Marcellus Episcopus de Sanetio subscripsi.
Pentadius Episcopus de Dinia subscripsi.
Avilius Presbyter missus à domino meo Caprario Espiscopo Narbonensis subscripsi.
Joannes Presbyter missus à domino meo Victorino Episcopo de civitate Forojuli subscripsi.
Ingenuus Presbyter missus à domino meo Apro Episcopo Bigorritanĉ civitatis subscripsi.
Paulinus in Dei nomine Presbyter missus à domino meo Eufrasio Episcopo civitatis Arvernĉ subscripsi.
Pompeius Presbyter missus à domino meo Juliano Episcopo de Avennica civitate subscripsi.
Polemius Presbyter missus à domino meo Sextilio Episcopo de Vasatis civitate subscripsi.
Petrus Presbyter missus à domino meo Marcello Episcopo de civitate Vicojuli subscripsi.
Firminus Presbyter missus à domino meo Pappolo Episcopo subscripsi.
Optimus Diaconus missus à domino meo Leonica Episcopo Gabalum civitatis subscripsi.
Leo Diaconus missus à domino meo Vero Episcopo Turonicĉ civitatis subscripsi.
(1)
Hinc eruitur quĉnam Galliarum civitates Visigothis paruerint anno Christi 506.
(2)
Quintianus, cum ab urbe Ruthena à Visigothis ejectus fuisset, creatus est
Episcopus Arvernorum post mortem Eufrasii anno 515.
(3)
Valesius in Notitia Gall. pag. 397, existimat Palatium
locum fuisse in Lemovicibus, civitati Lemovicis proximum, le Palais vulgis
dictum, appositum Taurioni fluvio in Vigennam mox cĉsuro, et in hoc Palatio
Episcopus Lemovicenses, ac prĉ cĉteris Petrum nostrum commorari consuevisse,
qui et ob ad Episcopum de Palatio se ipse appellaverit. Contra censet
doctissimus Abbas le Beuf in Dissertatione, quĉ an. 1740 prĉmium tulit ab
Academia Suessionensi propositum, hic intelligendum Petrum Sanctonicum
Episcopum, qui tunc temporis sedem habebat in vico Palatio sito in pagi
Santonici parte Australi, ideoque viciniore Tolosĉ urbi quĉ regni Gothici caput
erat. Petrus iste in Concilio Aurelian. an. 511
celebrato se dicit Episcopum de Palatio. Tempore Concilii Agathensis, si fides
est Cointio, non Petrus, sed Gregorius Santonicam regebat Ecclesiam.
III
Epistola ad Chlodoveum Regem, et Subscriptiones Episcoporum,
qui interfuerunt Concilio Aurelianensi I, Chlodovei Francorum Regis
evocatione celebrato,
sub die VI Idus Julias, Felice V. C. Consule, anno Christi DXI,
Symmachi Papĉ XIII, Chlodovei ejusdem Regis XXX.
Apud Sirmondum Tom. I.
Concil. Galliĉ, pag. 177.
Epistola Synodi ad Chlodoveum Regem.
Domino suo Catholicĉ Ecclesiĉ filio,
Chlothovecho glorissimo Regi, omnes Sacerdotes quos ad Concilium venire jussistis. Quia tanta ad Religionis Catholicĉ
cultum gloriosĉ fidei cura vos excitat, ut sacerdotis mentis affectu Sacerdotes
de rebus necessariis tractaturos in unum colligi jusseritis, secundum
voluntatis vestrĉ consultationem, et titulos quos dedistis, ea quĉ nobis visum
est definitione respondimus; ita ut, si ea quĉ nos statuimus, etiam vestro
recta esse judicio comprobantur, tanti consensus Regis ac domini majori
auctoritate servandam tantorum firmet sententiam Sacerdotum.
Subscriptione Episcoporum (1).
Cypriani in Christi nomine Episcopus Ecclesiĉ
Burdegalensis Metropolis Canonum statuta nostrorum subscripsi, sub die VI Idus
Julias, Felice V.C. Consule (2).
Tetradius Episcopus Ecclesiĉ Bituricĉ
Metropolis subscripsi.
Licinius Episcopus Ecclesiĉ Turonicĉ
Metropolis subscripsi.
Leontius Episcopus Ecclesiĉ Elusanĉ
Metropolis subscripsi.
Gildardus Episcopus Ecclesiĉ
Rotomagensis Metropolis subscripsi.
Petrus Episcopus Ecclesiĉ Santonicĉ
subscripsi.
Chronopius Episcopus Ecclesiĉ
Petrocoricĉ subscripsi.
Boëtius Episcopus Ecclesiĉ Cadurcinĉ
subscripsi.
Quintianus Episcopus Ecclesiĉ
Rutenicĉ subscripsi.
Eufrasius Episcopus Ecclesiĉ
Arvernicĉ subscripsi.
Sextilius Episcopus Ecclesiĉ Vasaticĉ
subscripsi.
Nicetius Episcopus Ecclesiĉ Auscensis
subscripsi.
Lupicinius Episcopus Ecclesiĉ
Ecolesimensis subscripsi.
Adulfus Episcopus Ecclesiĉ
Pictavorum subscripsi.
Heraclius Episcopus Ecclesiĉ
Parisiaco subscripsi.
Principus Episcopus Ecclesiĉ
Cenomanicĉ subscripsi.
Lupus Episcopus Ecclesiĉ Suessionicĉ
subscripsi.
Nepus Episcopus Ecclesiĉ Abrincenicĉ
subscripsi.
Epiphanius Episcopus Ecclesiĉ
Namneticĉ subscripsi.
Eustochius Episcopus Ecclesiĉ
Andegavinĉ subscripsi.
Camillianus Episcopus Ecclesiĉ
Tricassinĉ subscripsi.
Litharedus Episcopus Ecclesiĉ
Oxomensis (3) subscripsi.
Modestus Episcopus Ecclesiĉ Veneticĉ
subscripsi.
Melanius Episcopus Ecclesiĉ Redonicĉ
subscripsi.
Edibius Episcopus Ecclesiĉ
Ambianensis subscripsi.
Sofronius Episcopus Ecclesiĉ
Veromandensis subscripsi.
Maurusio Episcopus Ecclesiĉ Ebroicinĉ
subscripsi.
Leontianus Epsicopus Ecclesiĉ
Constantinĉ subscripsi.
Livanius Episcopus Ecclesiĉ
Silvanectensis subscripsi.
Eusebius Episcopus Ecclesiĉ
Aurelianensis subscripsi.
Theodosius Episcopus Ecclesiĉ
Autisiodorensis subscripsi.
Aventinus Episcopus Ecclesiĉ
Carnotenĉ subscripsi.
(1)
Ex his Subscriptionibus discimus quam late jam pateret regnum Francorum anno
511. Ex illis tamen colligere non possumus quinam fuerint hujus regni limites,
cum plures Episcopi civitatum, quĉ Chlodoveo parebant, huic Concilio non
interfuerint. Non enim adfuit, exempli causa, Remigius Remorum Episcopus.
(2) Cointius ad ann. 511. Num.
3, ait ĉ semper supposititium existimasse charactorem Consulatus in Synodis
Gallicis appositi. Argumenta à Cointio in medium allata
revellit Pagius ad ann. 507, Num. undecimo.
(3) Oximus, vulgo Hiesmes,
locus Saiensi Episcopo subjectus, pago Oximensi (lHiesmois) nomen dedit:
nunquam fuit urbs aut sedes Episcopi Saiensis, caputtve Gentis; sed quia eo in
loco nonnunquam Episcopi Saienses (de Sées) considebant, ob id Oximensis
Ecclesiĉ Episcopi nuncupati sunt. Vide Valesium in Notitia Gall. pag. 395.
IX
Subscriptiones
Episcoporum in regno Guntramni Regis constitutorum,
qui Consilio Matisconensi anno Christi
DLXXXV celebrato interfuerunt.
Apud Sirmondum Tom. I,
Concil. Galliĉ, pag. 389.
Pricus Episcopus Ecclesiĉ
Lugdunensis subscripsi.
Evantius Episc. Eccl. Viennensis subs.
Prĉtextatus Episc. Eccl. Rotomagensis subs.
Bertechrannus Episc. Eccl. Burdegalensis subs.
Artemius Episc. Eccl. Senonicĉ subs.
Sulpitius Episc. Eccl. Bituricĉ subs.
Syagrius Episc. Eccl. Ĉduorum subs.
Faustus Episc. Eccl. Ausciorum subs.
Orestes Episc. Eccl. Vasaticĉ subs.
Aunacharius Episc. Eccl. Autisiodorensis subs.
Esitius Episc. Eccl. Gratianopolitanĉ subs.
Silvester Episc. Eccl. Vesontiensis subs.
Theodorus Episc. Eccl. Massiliensis subs.
Ferreolus Episc. Eccl. Lemovicinĉ subs.
Palladius Episc. Eccl. Santonicĉ subs.
Ragnoaldus Episc. Eccl. Valentinĉ subs.
Pappolus Episc. Eccl. Carnotinĉ subs.
Heraclius Episc. Eccl. Diniensis subs.
Eusebius Episc. Eccl. Matiscnsis subs.
Namatius Episc. Eccl. Aurelianensis
subs.
Agricola Episc. Eccl. Nevernensis subs.
Ragnemodus Episc. Eccl. Parisiorum subs.
Mummolus Episc. Eccl. Lingonicĉ subs.
Marius Episc. Eccl. Aventicĉ subs.
Trapetius Episc. Eccl. Arausicĉ subs.
Flavius Episc. Eccl. Cabilonensis subs.
Veranus Episc. Eccl. Gabellicarum subs.
Antidius Episc. Eccl. Agennensis subs.
Carterius Episc. Eccl. Petrocoricĉ subs.
Rusticus Episc. Eccl. Vicojuliensis subs.
Savinus Episc. Eccl. Benarnensium subs.
Rufinus Episc. Eccl. Convenicĉ subs.
Nicasius Episc. Eccl. Aquilimensium subs.
Baudigisibus Episc. Eccl. Cenomannorum subs.
Cariatto Episc. Eccl. Genavensis subs.
Lucerius Episc. Eccl. Eloronensium subs.
Amelius Episc. Eccl. Bigorritanĉ subs.
Ursicinus Episc. Eccl. Cadurcinĉ subs.
Urbicus Episc. Eccl. Regensis subs.
Aredius Episc. Eccl. Vappicensis subs.
Emeritus Episc. Eccl. Ebredunensis subs.
Hiconius Episc. Eccl. Mauriennatis subs.
Agroecius Episc. Eccl. Glannatinĉ subs.
Item Missi Episcoporum, qui in ea Synodo
subscripserunt.
Sapaudi Episcopi ab Arelato.
Optati Episcopi ab Antipoli.
Deuterii Episcopi à Ventio.
Desiderii Episcopi à Telone.
Pientii Episcopi ab Aquis.
Pauli Episcopi à Dea.
Laban Episcopi ab Elusa.
Magnulfi Episcopi à Tolosa.
Pologronii Episcopi à
Segesterico.
Martiani Episcopi à Tarantasia.
Artemii Episcopi à Vasione.
Boëtii Episcopi à Carpentorato.
Pappi Episcopi ab Apta.
Eusebi Episcopi Eccl. Tricastinorum.
Catulini Episcopi à Nicia.
Heliodori Episcopi à Sedunis.
Joannis Episcopi ab Avenione.
Vigilii Episcopi à Senetio.